Wydawca treści Wydawca treści

Ochrona lasu

Wiedza o procesach zachodzących w przyrodzie i kontrola stanu środowiska leśnego pozwalają leśnikom na wczesną diagnozę zagrożeń, mogących wpłynąć negatywnie na stan lasu. Każdego roku w ramach ochrony lasu podejmują oni działania mające na celu zachowanie trwałości lasu i zwiększenie jego naturalnej odporności na czynniki szkodotwórcze.

Zagrożenia dzieli się na trzy grupy:

  • biotyczne (np. szkodliwe owady, grzyby patogeniczne, ssaki roślinożerne);

  • abiotyczne – ekstremalne zjawiska atmosferyczne (np. silne wiatry, śnieg, ulewne deszcze, wysokie i niskie temperatury);

  • antropogeniczne – wywołane przez człowieka (np. pożary, zanieczyszczenia przemysłowe, zaśmiecanie lasu).

 

Celem zachowania dobrej zdrowotności i naturalnej odporności lasów należy szczególną uwagę poświęcić właściwemu stanowi sanitarnemu lasu

 

Lasy nadleśnictwa narażone są na okresową zwiększoną populację szkodników wtórnych. Dotyczy to zwłaszcza przypłaszczka granatka i cetyńca większego w osłabionych drzewostanach sosnowych przez ochojnika i hubę korzeniową. W latach 2000, 2002, 2003, 2004 odnotowano zwiększone zjawisko obumierania drzew i wydzielania posuszu gatunków iglastych. Od 2005r. proces ten znacznie się zmniejsza.

Nasilenie występowania szkodników wtórnych jest konsekwencją osłabienie drzew powodowane przez pożary, czynniki atmosferyczne, zakłócenia stosunków wodnych, zwierzynę łowną i szkodniki pierwotne. Od 2005 r. w drzewostanach dębowych i z dużym udziałem dębu wyraźnie zaznaczyło się zjawisko zamierania dębu spowodowane obniżeniem poziomu wód gruntowych, a następnie żerem opiętka dwuplamkowego. Największe ich nasilenie, odnotowano w latach 2005-2008.

 

W drzewostanach starszych występuje m.in. opieńka miodowa, obwar sosnowy oraz różne gatunki grzybów niszczących drewno (np. czyrenie, żółciak siarkowy). Szkody powodowane przez te patogeny polegają głównie na osłabianiu lub czasem zabijaniu pojedynczych drzew, ale w skali całego nadleśnictwa nie mają większego znaczenia.

Uszkodzenia spowodowane przez korzeniowca wieloletniego mają największe znaczenie, ponieważ dotyczą całych drzewostanów, szczególnie na glebach porolnych, których udział w Nadleśnictwie Nurzec jest duży. Lokalnie w celu opanowania tego patogena zaleca się przeprowadzanie zabiegów pielęgnacyjnych w okresach najmniejszego zagrożenia tj. wiosną oraz stosowanie preparatów biologicznych z grzybami konkurencyjnymi.
W stosunku do innych patogenów stosuje się wyszukiwanie porażonych drzew i usuwanie ich w ramach cięć pielęgnacyjnych.

Nowym zjawiskiem w skali całego kraju, występującym także na terenie omawianego nadleśnictwa, jest zjawisko zamierania jesionu. W ostatnich latach podobne objawy zaobserwowano także w drzewostanach dębowych i olchowych.

 

Zamieranie jesionu

Zamieranie dębu w Leśnictwie Żurobice

 

Na terenie nadleśnictwa proces zamierania dębu uwidocznił się od 2005 i do 2008 roku dotkną ponad 800 ha lasu z udziałem dębu w składzie. Przyczyny tego zjawiska są wieloczynnikowe. Najważniejszą przyczyną są zmiany klimatyczne, powodujące obniżenie poziomu wód gruntowych, wczesne i późne przymrozki i inne anomalia pogodowe (susze). Osłabione drzewa są później atakowane przez zespół czynników chorobotwórczych i dobijane przez szkodnika wtórnego, w efekcie czego zamierają. Jest to groźne zjawisko, ponieważ dotyka cennych gatunków jakimi są dąb i jesion. Nie wiadomo też na razie, jak przeciwdziałać temu zagrożeniu.